De vraag of de ziekenhuizen kansen zien voor toepassing van hybride zorg is een gepasseerd station.
Keiharde noodzaak
Het is geen kwestie meer van kansen zien, maar nemen: het is keiharde noodzaak om de toekomst van de zorg veilig te stellen. Want ga maar na: het aantal beschikbare arbeidskrachten voor de zorg neemt af en de zorgvraag neemt toe. We moeten dus tot een manier komen om de beschikbare capaciteit beter te benutten door de zorg optimaal gebruik te laten maken van moderne digitale middelen.
De coronacrisis heeft voor de toepassing van hybride zorg in de ziekenhuizen een cruciale rol gespeeld. We zien dit in de monitor die we hiervoor als NVZ gebruiken. In de eerste maand van die crisis steeg het aandeel hybride zorg enorm. Daarna daalde het tot het niveau waarin we het nu zien stabiliseren en dat is bijna drie keer zo hoog als daarvoor. Hybride zorg is voor de ziekenhuizen here to stay.
Dichtbij de patiënt
Daarbij is het niet superbelangrijk of dit bijvoorbeeld wordt ingevuld in de vorm van bellen of beeldbellen bij reguliere poli afspraken. Het is allebei dicht bij de patiënt, ofschoon beeldbellen meer biedt voor zowel patiënt als zorgverlener, maar wat meer organisatie vraagt. Niet alle artsen en verpleegkundigen zullen er direct vol gebruik van maken. Maar het is aannemelijk dat het aandeel zorgprofessionals dat het volop gebruikt groter wordt met de aanwas van nieuwe generaties. Niet alleen omdat de jongere generatie al meer gewend is aan digitaal contact. Maar ook omdat iedere arts of verpleegkundige vaker zal zien dat diens afdeling de groeiende zorgvraag anders niet meer kan bolwerken.
Enorme groei
In onze monitor meten we de vastgelegde verrichtingen. Het aandeel hybride zorg stabiliseert daarin nu, maar dat vertelt niet het hele verhaal. In BeterDichtbij, waarvan wij als NVZ aandeelhouder zijn, zien we een enorme groei. De patiëntvragen die via dit kanaal binnenkomen, kunnen structureel worden afgehandeld en verdeeld over de dag. Dat scheelt heel veel telefoontjes en piekmomenten.
Hoewel meer wetenschappelijk bewijs moet worden verzameld, is de eerste indruk wel degelijk dat telemonitoring patiënten helpt om minder vaak naar de kliniek of de spoedeisende hulp te hoeven gaan. Opvallend gegeven is dat patiënten, die via telemonitoring worden begeleid, vaak zeggen dat ze daar helemaal niet mee willen stoppen als hun situatie dusdanig is dat het niet meer nodig is ermee door te gaan. Zo groot is het enthousiasme dus. Maar de kern is natuurlijk toch dat patiënten eigen regie hebben en zichzelf kunnen monitoren. Op die manier kunnen we eraan bijdragen dat de zorg voor iedereen toegankelijk blijft.
Drempels overwinnen in de doelstelling hybride zorg breder in te zetten
Vanzelfsprekend zijn er nog drempels te overwinnen in de doelstelling hybride zorg breder in te zetten. Dat het normaal gedrag zal gaan worden en goed zal worden ingebed in het zorgproces is vooral iets wat de ziekenhuizen zelf zullen gaan doen. Voor de integratie met het EPD hebben we de leveranciers nodig. In het creëren van de noodzakelijke betaaltitels speelt de Nederlandse Zorgautoriteit een rol en in het gelijk handelen daarnaar doen de zorgverzekeraars dit. Voor ontwikkeling in de wet- en regelgeving omtrent hybride zorg hebben we de overheid nodig.
Aan de ambitie, vastgelegd in het Integraal Zorgakkoord (IZA), dat in 2026 zeventig procent van de zorgpaden die daarvoor in aanmerking komen hybride moeten worden aangeboden, doet dit niets af. Het is een ambitie en als je daarbij hoog genoeg inzet, krijg je meer in beweging. Het moeilijkste aspect zal de inclusie zijn. Met nieuwe patiënten verwacht ik dat die er goed gebruik van zullen maken, bestaande patiënten verleiden om naar hybride zorg over te stappen kan lastiger zijn. Maar we zetten concrete stappen. Samen met alle koepels werken we aan verbreding van het platform transformatie digitale en hybride zorg. Het uitgangspunt hierbij is aan de zorg hybride processen die zich al hebben bewezen, maar die nog geen gemeengoed zijn, zo aan te bieden dat die direct over te nemen zijn. Als de zorgverzekeraars daarbij congruent gedrag vertonen gaan we zorgen dat onze leden deze processen optimaal gaan gebruiken.
Lex Pater, Programmamanager digitale zorg NVZ
