Stel je deze casus voor. Anton klopt aan bij zijn huisarts met onduidelijke klachten. Na wat bloedonderzoek blijkt er meer aan de hand en volgt een CT-scan in een regionaal ziekenhuis. Er is vervolgonderzoek nodig en Anton wordt doorverwezen naar een Universitair ziekenhuis. Hij komt terecht in een complex oncologietraject. Er volgt een behandeling door een multidisciplinair team van gespecialiseerde zorgprofessionals, verspreid over meerdere zorgaanbieders.
In bovenstaande casus leunt het succes van de diagnose en behandeling op de directe toegang van het multidisciplinaire team tot de meest recente data van een patiënt. Alhoewel elke zorgverlener en patiënt het met deze stelling eens is, verloopt het uitwisselen en beschikbaar stellen van die gegevens in de praktijk verre van optimaal.
ICT-investeringen met als doel deze gegevensuitwisseling effectiever en efficiënter te laten plaatsvinden zijn er voldoende. Ze worden gezien als de essentiële factor voor kwaliteitsverbetering tegen lagere kosten. Zet je de veelal gigantische investeringen echter af tegen de daadwerkelijke winst en positieve impact op de zorg, dan blijkt de verhouding vaak zoek. Ook is er lang niet altijd sprake van een succesvolle realisatie en implementatie van oplossingen. De vraag is dan ook of deze investeringen gerechtvaardigd zijn en niet beter elders besteed kunnen worden.
”Is het meetbaar resultaat van investeringen in ICT onduidelijk? Laten we het bespaarde geld dan vooral besteden aan projecten die de zorg wel positief beïnvloeden.
In projecten en opgevraagde offertes zou de daadwerkelijke impact op de zorg bij de realisatie van een ICT-oplossing een veel prominentere rol moeten spelen. Hierbij moet in ieder geval een viertal factoren meegenomen worden.
- Doorlooptijd: Hoe lang duurt het, nadat een patiënt bij de huisarts aanklopt, voordat een diagnose is gesteld en een behandeling is gestart? Welke factoren, die betrekking hebben op gegevensuitwisseling, zorgen hier voor een vertraging? Dit lijkt mij prima meetbaar aan de hand van opgestelde zorgpaden van een patiënt. Zo zou de doorlooptijd tot het bespreken van een casus in een universitair MDO verkort kunnen worden van enkele weken tot enkele dagen.
- Vergadertijd: Hoe lang mag er gepolderd en vergaderd worden met leveranciers, zorgverleners, koepels en consultants over de ideale ICT-oplossing? Kunnen we niet sneller een besluit op tafel leggen en de eerste resultaten boeken? Vergaderen en polderen zit in de Nederlands cultuur. Echter, onder druk moeten sommige besluiten sneller genomen kunnen worden.
- Resultaattijd: Gaan we de eindsituatie uitdenken en daar in één keer naar toe bewegen? Of nemen we kleine stappen, die op korte termijn al een grote positieve zorgimpact hebben? Waar zitten nu de grootste knelpunten in de zorg en welke hebben prioriteit? Een pilot uitvoeren is prima. Maar als het uitdenken daarvan een paar jaar duurt, terwijl de zorgverlener hier niet om heeft gevraagd, dan is het verstandig er niet eens aan te beginnen.
- Leertijd: Is een vergelijkbaar initiatief al eens eerder uitgevoerd? Neem dan die ervaringen mee en ga niet opnieuw een wiel uitvinden. Een wiel is rond en blijft rond.
Als bij de start van een project niet wordt nagedacht over de impact die het heeft op de zorg, dan is het de vraag of een investering in een bepaalde ICT-oplossing wel moet plaatsvinden. Zoemende servers met software die niet wordt gebruikt of die niet aansluit bij wat de zorg wil, zijn er al genoeg!
Investeringen in ICT zijn zeker nodig. Maar dat geldt ook voor een kritische blik of die investeringen een meetbaar resultaat opleveren. Is dat onduidelijk, laten we het bespaarde geld dan vooral besteden aan projecten die de zorg wel positief beïnvloeden.
Bronnen
Iroju, O., Soriyan, A., Gambo, I., & Olaleke, J. (2013). Interoperability in Healthcare : Benefits , Challenges and Resolutions. International Journal of Innovation and Applied Studies ISSN, 3(1), 2028–9324. https://doi.org/10.1108/cw.2012.21738daa.012
Kaye, R., Kokia, E., Shalev, V., Idar, D., & Chinitz, D. (2010). Barriers and success factors in health information technology: A practitioner’s perspective. Journal of Management & Marketing in Healthcare, 3(2), 163–175. https://doi.org/10.1179/175330310X12736577732764
Meyer, R., & Degoulet, P. (2010). Choosing the right amount of healthcare information technologies investments. International Journal of Medical Informatics, 79(4), 225–231. https://doi.org/10.1016/j.ijmedinf.2010.01.001
Plsek, P. E., & Greenhalgh, T. (2001). Complexity science: The challenge of complexity in health care. Bmj, 323(7313), 625–628. https://doi.org/10.1136/bmj.323.7313.625
Stone, R. W., Good, D. J., & Baker-Eveleth, L. (2007). The impact of information technology on individual and firm marketing performance. Behaviour & Information Technology, 26, 465–482. https://doi.org/10.1080/01449290600571610
Auteur: Jan Feenstra
Deze enthousiaste en analytisch sterke consultant stelt veel vragen en luistert vooral.
